BEDENSEL ZARARLARDA HESAP YÖNTEMLERİ FARKLILIĞININ GİDERİLMESİ

Türkiye Barolar Birliği ve Yargıtay Başkanlığı tarafından ortaklaşa düzenlenen “Bedensel Zararlarda Hesap Yöntemleri Farklılığının Giderilmesi Çalıştayı” 07 Mart 2020 tarihinde TBB’nin ev sahipliğinde Avukat Özdemir Özok Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenmiştir.

 

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Akın başkanlığında yürütülen oturumda, bedensel zararlarda hesap yöntemlerine ilişkin farklılıklar, Zorunlu Mali Mesuliyet (Trafik) Sigorta poliçesi genel şartları ve Karayolları Trafik Kanunu’nda yapılan değişiklikler hakkında; Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Üyesi Nilgün TAŞ, Yargıtay 10. Hukuk Dairesi Başkanı Halil ÖZDEMİR, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanı Ahmet ÖZGAN, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Başkanı Ali Selman ERKUŞ, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Üyesi İlhan KARA, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi Başkanı A. Şahabettin SERTKAYA, Yargıtay 17. Hukuk Dairesi Üyesi Refik EĞRİ, Yargıtay Tetkik Hakimi Mehmet Fatih KAPUSUZOĞLU, TED Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şebnem Akipek ÖCAL, Hacettepe Üniversitesi Aktüerya Bilimleri Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Funda KUL, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkan Danışmanı Okan AYDIN, Tazminat Hukuku Uzmanı Çelik Ahmet ÇELİK ve Avukat Sema Uçakhan GÜLEÇ görüşlerini bildirmişlerdir.

 

Türkiye Barolar Birliği Başkanı ve Yönetim Kurulu üyelerinin yanı sıra, Yargıtay Birinci Başkan vekilleri Mehmet KÜRTÜL ve Abdulhalik YILDIZ, Anayasa Mahkemesi Başkan vekili Recep KÖMÜRCÜ, Yargıtay, AYM ve Danıştay daire başkanları, akademisyenler, avukatlar, hakimler ve hukuk fakültesi öğrencilerinin katılımı ile gerçekleşen çalıştayda dikkat çeken tartışma konuları şu şekilde özetlenebilir:

• Sigorta genel şartlarının hukuki niteliği açısından sigorta genel şartları genel işlem koşulu olarak kabul edilebilir mi?

• Hazine Müsteşarlığının genel şartların düzenlenmesi ve denetlenmesindeki rolü ve yetki sınırları nedir?

• Sigorta genel şartları hükümleri ile Türk Borçlar Kanunu hükümleri arasında çelişki olduğunun kabulü halinde bedensel zararların tazmini konusunda birincil olarak esas alınması gereken yasal mevzuat ne olmalıdır? Sigorta genel şartlarının yasal mevzuat içerisindeki yeri ve önemi ne şekilde yorumlanmalıdır?

• Hukuki niteliği itibariyle zorunlu sigortalara ilişkin Türk Ticaret Kanunundaki düzenlemeler isabetli midir?

• Hukuki güvenlik, hukuki öngörülebilirlik ve kanun önünde eşitlik ilkeleri ile tazminat miktarının belirlenmesinde adil, eşitlikçi ve istikrarlı davranma yükümlülüğü göz önüne alınarak bedensel zararların tazmini konusunda yargıda içtihat birliği ne şekilde sağlanmalıdır? Bu konuda Bölge Adliye Mahkemelerinin rolü nedir?

• Bedensel zarar nedeniyle talep edilebilecek tazminat kalemleri nelerdir? Geçici iş görmezlik, sürekli iş görmezlik, tedavi gideri ve ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan zararların içerik ve kapsamı nedir?

• Tek taraflı olarak sürücünün kusuru ile meydana gelen kazalarda Yargıtay uygulamasının tarihsel gelişimi nasıldır? Sigorta genel şartlarında bu konuda yapılan değişikliklerin uygulama alanı ve zamanı Yargıtay tarafından ne şekilde yorumlanmaktadır?

• Tek taraflı meydana gelen kazada sürücünün kendi kusuru ile vefat etmesi durumunda zarar gören kimdir ve yansıma zararın varlığı kabul edilebilir mi?

• Tek taraflı kazada vefat eden sürücüsünün yakınlarına sigortacı tarafından destekten yoksun kalma tazminatının ödenmesi gerektiğinin kabulü halinde sigortacının rücu hakkı ne şekilde değerlendirilmelidir?

• 01.06.2015 tarihli Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları değişikliği ile 26.04.2016 tarihli Karayolları Trafik Kanunu değişikliğine ilişkin hükümler hangi tarihten itibaren uygulanacaktır?

• Zarar gören ve zarar veren arasındaki tazminat ilişkisinde hak ve menfaat dengesi ne şekilde korunmalıdır? Zorunlu Mali Mesuliyet (Trafik) Sigorta poliçesi primlerinin kasko poliçesi primlerinden yüksek olmasının arkasında yatan temel nedenler nelerdir?

• Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanan peşin sermayeli değer hangi kriterlere göre hesaplanmaktadır? Bağlanan peşin sermayeli değer gerçek zararı karşılamakta mıdır?

• Peşin sermayeli değer hesabının kontrol denetimi Yargıtay tarafından ne şekilde yapılmaktadır?

• Tazminat hesabının kontrol denetimi yapılırken uygulamada ne tür sorunlar yaşanmaktadır?

• Tazminat hesabında uygulanan progresif rant yönteminde esas alınması gereken iskonto oranı ne olmalıdır?

• Tazminat hesabının yeknesaklaşması için uygulanabilecek tek bir tablonun yaratılması mümkün müdür?

• Belgelendirilemeyen tedavi ve ulaşım gideri gibi zararların ispatı ne şekilde yapılmalıdır?

• Efor tazminatının hukuki niteliği nedir ve tazminat hesabında hangi kriterlerin esas alınması gerekmektedir?

• Efor kaybı ile kazanç kaybı arasındaki ilişki ne şekilde değerlendirilmelidir?

• Türk Borçlar Kanunu haksız fiil ve sözleşemeye aykırılık hükümleri uyarınca zarar hangi tarihte doğmuş sayılmalıdır ve faiz başlangıcı için hangi tarihin dikkate alınması gerekmektedir? Bu doğrultuda, zamanaşımı süresinin başlangıç tarihi olarak hangi tarih esas alınmalıdır?

• Bakiye ömür tespitinde kullanılan yaşam tabloları güncel veriler ile uyumlu mudur? Bakiye ömür tespitinde en güncel ve uygun yaklaşım hangi veriler ile mümkün olabilecektir?

• Emeklilik yaşı, evlenme ihtimali, gelir gibi tazminat hesabında dikkate alınan değişkenler nedeniyle tazminat hesabının denetimi konusunda ne tür sorunlar yaşanmaktadır?

• Varsayımsal kriterlere dayanan destekten yoksun kalma tazminatı hesabında yeknesak uygulama ne şekilde sağlanabilir?

• Bedensel zararlara ilişkin tazminatlar bakımından hükmedilecek faiz türü ne olmalıdır?

• Mahkemelerce hangi hallerde geçici ödemeye hükmedilmesi uygundur?

• %1,8 teknik faiz oranı ne şekilde belirlenmiştir ve oran belirlenirken esas alınması gereken yaklaşım nedir?